Wzdłuż Nabrzeża Pomorskiego za statkami muzeami ORP „Błyskawica” i „Dar Pomorza”, na końcu nabrzeża, tuż przy Molo Południowym stoi on, „Dar Młodzieży”. Trzymasztowy polski żaglowiec szkolny Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. To następca stojącego obok „Daru Pomorza”, który szkolił polskich marynarzy w latach 1930-1982.
Uroczyste podniesienie bandery miało miejsce 4 lipca 1982 roku w Gdyni, w miejscu, gdzie dzisiaj najczęściej można zobaczyć żaglowiec. Pamiętajmy, że jest to jednostka szkolna, co oznacza, że studenci Uniwersytetu Morskiego odbywają na niej praktyki. Jak wspominają studenci, zdarza się, że ktoś rezygnuje po pierwszym rejsie na morzu. Ta praktyka to prawdziwy test na marynarza.
„Dar Młodzieży” jest więc czynnym żaglowcem, co oznacza, że często jest „na służbie”, czyli na morzu. Nie można go regularnie zwiedzać, jak jego poprzednika stojącego w gdyńskim porcie. Warto jednak skorzystać z okazji, kiedy szkoła udostępnia pokład zwiedzającym. Dzieje się tak na przykład podczas dni otwartych uniwersytetu, nocy muzeów, czy finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Ja skorzystałam z tej ostatniej okazji w styczniu i weszłam na pokład.
W rolę przewodników wcielili się studenci i studentki Wydziału Nawigacyjnego Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, po swoich praktykach wiedzą wszystko o tej fregacie. Bardzo milo opowiadali o poszczególnych miejscach, tu są nasze koje, a tu mesa, gdzie jemy posiłki i spotykamy się. A tu „Plac Kaszubski”. Tak nazwany został szeroki korytarz pomiędzy ich pokoikami, czyli kilkuosobowymi kubrykami z kojami, gdzie odbywa się część apeli podczas rejsu. „To nasz największy plac, tak samo jak Plac Kaszubski w Gdyni.” – śmiali się.
Na „Darze Pomorza” marynarze spali w hamakach zawieszanych na noc, składanych na dzień, w zbiorowym pomieszczeniu „mieszkalnym” pod pokładem. Kapitan Tadeusz Olechnowicz z „Daru Pomorza”, który doradzał konstruktorowi nowego żaglowca inżynierowi Zygmuntowi Choreniowi, stanowczo zaprotestował przeciwko hamakom.
Oficerowie oddzielnie jedzą posiłki, ich mesa urządzona jest inaczej. Zamiast prostych stołów i stołków, mamy tu solidne drewniane rzeźbione meble. Na ścianach wiele ozdób z rejsów. W pokoju kapitańskim, za mesą, gdzie spotykają się oficerowie, znajdziemy portrety kapitanów „Daru Młodzieży”, znajdziemy też pamiątki z podróży z całego świata oraz zdobyte puchary podczas regat, w których żaglowiec brał udział. To najbardziej prestiżowe i reprezentacyjne miejsce na pokładzie tej dostojnej fregaty.
„Dar Młodzieży” wielokrotnie brał udział w zlotach żaglowców, w regatach na morzach i oceanach. W latach 1987-1988 opłynął świat wokół przylądka Horn. „Jest pierwszym wielkim żaglowcem oceanicznym polskiej budowy, jaki wyszedł poza Morze Bałtyckie, przeciął równik i opłynął świat.” – czytamy w Wikipedii.
„Dar Młodzieży” w ciągu 35 lat służby pod biało-czerwoną banderą (1982 – 2017) odbył 220 podróży, przepłynął prawie 580 000 mil morskich, 750 razy zawijał do portów całego świata, przeszkolił ponad 19 000 uczniów i studentów szkół morskich polskich i zagranicznych – czytamy z kolei na stronie internetowej Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.
W latach 2018 -2019 „Dar Młodzieży” popłynął w swój kolejny rejs dookoła świata. Okazją do jego organizacji była setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości W „Rejsie Niepodległości” wzięło udział 1000 młodych osób podzielonych na 6 zmian, byli to studenci szkół morskich z Gdyni i Szczecina oraz laureaci konkursu. Planowano odwiedzenie 21 portów na 4 kontynentach w 18 krajach. Żaglowiec wypłynął z portu w Gdyni 20 maja 2018, wrócił 28 marca 2019 roku.
Ma długość 94 metry, z bukszprytem to prawie 109, szerokość 14 metrów, wysokość maksymalna 50 m, do pokładu głównego 7,8 metra, wysokość masztów 49,5 m, 49,5 m, 46,5 m. Powierzchnia żagli 3015 m2, liczba żagli 26 w tym: 14 rejowych, 1 gaflowy, 11 żagli trójkątnych. Załoga 196 osób, stała 32 plus 4 wykładowców oraz 136 praktykantów. Takie dane dotyczące jednostki możemy znaleźć na stronie internetowej Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.
Na tej stronie możemy też sprawdzić harmonogram podroży „Daru Młodzieży”, możemy tam sprawdzić daty, kiedy na pewno stoi w macierzystym porcie i kiedy będziemy mieli szansę go podziwiać, odwiedzając nabrzeże tego dnia. Są podane daty wpłynięcia lub wypłynięcia z portu w Gdyni, gdybyśmy chcieli zobaczyć go „w akcji”.
Jeżeli bardzo chcemy, to można popłynąć w rejs na „Darze Młodzieży”, nawet jeśli nie jesteśmy studentem lub studentką Uniwersytetu Morskiego. Można dołączyć do załogi fregaty, licytując udział w rejsie podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
„Dar Pomorza” służył 52 lata, „Dar Młodzieży” służy już 43 lata. W styczniu tego roku ukazały się informacje, że powstanie „nowy” żaglowiec szkoleniowy.
– Podjąłem decyzję, że wybudujemy nowy Dar Młodzieży – zadeklarował na antenie Polsat News minister infrastruktury Dariusz Klimczak. Szef resortu stwierdził, że powstanie okrętu jest wyjściem naprzeciw potrzebom polskich uczelni morskich, podkreślając, że obecna jednostka szkoleniowa żeglująca pod tą nazwą powstała w latach 80. i jest już przestarzała.
Kiedy „Dar Młodzieży” pójdzie na zasłużoną emeryturę? Czy stanie obok swojego poprzednika „Daru Pomorza” i będzie służył jako muzeum? Na te pytania nie znajdziemy dziś odpowiedzi. Może więc warto sprawdzić grafik, kiedy piękna fregata stoi w porcie i wybrać się do Gdyni?
Aleksandra Karkowska – autorka międzypokoleniowych książek „Banany z cukru Pudru”, „Na Giewont się patrzy”, „Marsz, marsz BATORY”, „Mewa na patyku”, „FOTO z misiem”. Od 2015 roku prowadzi Oficynę Wydawniczą Oryginały. Absolwentka Polskiej Szkoły Reportażu. Działa społecznie na warszawskiej Sadybie. Kocha fotografię i podróże.
Więcej o podróżach znajdziecie tutaj.
