Marzył o karierze na statkach
Rutger Oelsen Hauer urodził się 23 stycznia 1944 roku w Breukelen w Holandii. Jego rodzice zajmowali się wykładaniem aktorstwa. W wieku 15 lat porzucił szkołę i dołączył do marynarki na dalekomorskich statkach, gdzie pracował przez rok. Niestety ze względu na daltonizm nie mógł kontynuować kariery na morzu. Po powrocie do ojczyzny ukończył szkołę średnią i zaciągnął się do Królewskiej Armii Holenderskiej. Ze względu na załamanie psychiczne został zwolniony ze służby. Postanowił ukończyć szkołę aktorską i zatrudnił się w objazdowym teatrze.
Droga do sławy
Hauer zdobył uznanie w Holandii na początku lat 70. Znaczącą rolę w jego karierze odegrała współpraca z reżyserem Paulem Verhoevenenem. Ich pierwszą wspólną produkcją był serial „Floris” – średniowieczna seria przygodowa, w której Hauer zagrał tytułową rolę rycerza. Współpraca Hauera z Verhoevenem dała mu również możliwość wystąpienia na dużym ekranie. Aktor zagrał główną rolę w „Tureckich owocach” – kontrowersyjnym romansie o zabarwieniu erotycznym na podstawie autobiografii Jana Wolkersa. Produkcja cieszyła się ogromną frekwencją w kinach i była nominowana do Oscara. Był to początek międzynarodowej kariery zarówno reżysera, jak i aktora grającego główną rolę. W 1999 roku produkcję uznano za najlepszy holenderski film XX wieku. Sukces „Tureckich owoców” spowodował powstanie kolejnych wspólnych filmów „Namiętność Kate”, „Żołnierz Orański”, „Ślepy traf” oraz „Ciało i krew”.
Początki międzynarodowej kariery
Międzynarodowe uznanie Hauer zdobył rolą psychopatycznego terrorysty Wulfgar’a u boku Sylvestra Stallone w „Nocnym jastrzębiu”. Rok później zagrał swoją najsłynniejszą rolę replikanta Roy’a Battego w thrillerze science-fiction „Łowca androidów” w reżyserii Ridleya Scotta. Końcowy monolog Hauera w filmie uczynił go nieśmiertelnym. Ta kultowa scena została w znacznej części zaimprowizowana przez samego aktora. Podobno doprowadził ekipę filmową do płaczu.
„(…) Wszystkie te chwile znikną w czasie jak łzy w deszczu. Pora umierać.”
Pomimo, że film jest z kategorii scence-fiction, dużo mówi o człowieczeństwie. Słowa, które wypowiada Roy Batty tuż przed swoją śmiercią są pełne melancholii i głębi, przypominając widzom o kruchości życia i wspomnień.
Hauer zyskał status gwiazdy i od tej pory jego kariera potoczyła się błyskawicznie. Wystąpił m.in. w filmie „Weekend Ostermana” na podstawie powieści Roberta Ludluma, „Zaklęta w sokoła” z Michelle Pfeiffer, „Ślepa furia” jako niewidomy weteran wojenny, „Buffy: Postrach wampirów” jako wampir Lothos, który chce zyskać władzę na Ziemi oraz w „Autostopowiczu”, gdzie wcielił się w postać psychopatycznego mordercy John’a Rydera. Słynna rola przyniosła mu rozpoznawalność w całym Hollywood. Za rolę oficera Aleksandra Peczerskiego w „Ucieczce z Sobiboru” u boku Joanny Pacuły i Alana Arkina otrzymał nagrodę Złotego Globu.
Rutger Hauer zagrał również epizodyczne, ale zapadające w pamięć role w filmach „Niebezpieczny umysł”, „Batman: Początek” i „Sin City: Miasto grzechu”. Dołączył również do obsady szóstego sezonu popularnego serialu „Czysta krew”. W 2009 roku wcielił się w rolę niderlandzkiego malarza Pieter’a Bruegla w filmie Lecha Majewskiego „Młyn i krzyż”, który był inspirowany obrazem „Droga krzyżowa”.
Hauer angażował się w liczne akcje charytatywne. Założył organizację pomagającą osobom borykającym się z AIDS. Był aktywnym sponsorem Greenpeace i Sea Shepherd.
W życiu prywatnym był żonaty dwa razy. Pierwszą żoną aktora była Heidi Merz, z którą ma córkę Ayeshę Hauer, również aktorkę. Od 1968 roku był związany z Ineke ten Cate, z którą wziął ślub w 1985 roku. Para była ze sobą, aż do śmierci Hauera w 2019 roku. Co jeszcze niezwykłe, akcja filmu „Łowca androidów” z 1982 roku, w której aktor zagrał swoją najsłynniejszą rolę rozgrywa się w 2019 roku, co dodatkowo podkreśla symboliczny wymiar jego postaci. Może być to postrzegane jakby sam Hauer przewidział swoją śmierć.
Rutger Hauer pozostawił trwałe dziedzictwo dzięki swoim niezapomnianym rolom i charyzmie na ekranie. Angażował się również w liczne projekty m.in. wystąpił w reklamie piwa, w teledysku Kylie Minogue, wydał autobiograficzną książkę oraz użyczył swojego wizerunku i głosu w grze „Observer”. Jego zdolność do odgrywania zarówno bohaterów, jak i złoczyńców z równym przekonaniem i głębią zapewniła mu miejsce w historii kina jako jednego z najbardziej wszechstronnych i pamiętnych aktorów swojego pokolenia. Łącznie wystąpił w ponad 150 produkcjach kinowych oraz telewizyjnych.
Bibliografia
Urbanek Z., Blade Runner. Ten monolog kino zapamięta na zawsze, 25.07.2019, https://misyjne.pl/przerwa-artykul/blade-runner-ten-monolog-kino-zapamieta-na-zawsze/, dostęp: 17.06.2024.
https://www.empireonline.com/people/rutger-hauer/, dostęp: 18.06.2024.
https://www.rp.pl/film/art9266501-rutger-hauer-nie-zyje-mial-75-lat, dostęp: 18.06.2024.
https://kultura.onet.pl/film/wywiady-i-artykuly/rutger-hauer-kim-jest-aktor-najwazniejsze-role-i-filmy/htejp0r, dostęp: 19.06.2024.
Więcej o kulturze i sztuce znajdziecie tutaj.
