Zabytki już nigdy nie będą takie same

200 gości na miejscu i niemal 1000 online, 40 prelegentów z dziewięciu krajów i sześciu moderatorów, sześć paneli dyskusyjnych i 12 prezentacji typu keynote w czterech ścieżkach tematycznych (Współpraca, Technologia, Kreatywność i Włączenie), dwa warsztaty i wystawa tematyczna.

Tak w liczbach prezentuje się Heritage Innovators Day 2024 – pierwsze tego typu w Polsce międzynarodowe i interdyscyplinarne forum, którego celem była merytoryczna debata o zachowaniu dziedzictwa kulturowego i przekształcaniu go dla przyszłych pokoleń w duchu idei Nowego Europejskiego Bauhausu, która kieruje się pięknem, zrównoważeniem i budowaniem poczucia wspólnoty.

– Nie wystarczy szukać rozwiązań, które są zrównoważone. Potrzebujemy rozwiązań, które są współtworzone z ludźmi, ze społecznością. Europa ma bogate dziedzictwo kulturowe i może ono być wspólnym językiem wspierającym kontynuowanie zielonej transformacji z korzyścią dla nas wszystkich – powiedziała podczas inauguracji Heritage Innovators Day 2024 Alina-Stefania Ujupan, szefowa jednostki ds. koordynacji Nowego Europejskiego Bauhausu w Komisji Europejskiej.

– Pierwsza edycja Heritage Innovators Day miała na celu stworzenie platformy do interdyscyplinarnego dialogu oraz innowacji w sektorach związanych z dziedzictwem materialnym i niematerialnym. Dyskusje, prezentacje i rozmowy kuluarowe podczas naszego wydarzenia utwierdziły mnie w przekonaniu, że podnoszona przez nas jako Fundację 8Marca konieczność zmiany spojrzenia i podejścia do dziedzictwa jest ważna dla bardzo różnych środowisk – akademickich, biznesowych, społecznych oraz dla wszystkich osób pracujących na co dzień z dziedzictwem – mówi Natalia Gnoińska, prezeska Fundacji 8Marca.

Sukces I Heritage Innovators Day sprawił, że już planowana jest druga edycja wydarzenia w przyszłym roku. – Jesteśmy bardzo wdzięczni, że Wydział Budownictwa Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej tak aktywnie włączył się w przygotowanie Heritage Innovators Day. Wydarzenie było częścią wspólnego projektu stworzenia w Rzeszowie transgranicznego Centrum Doskonałości w zakresie konserwacji zabytków. Sukces naszego wydarzenia sprawił, że zaczynamy już rozmowy o kolejnej edycji – dodaje prezeska Fundacji 8Marca.

Współorganizatorem Heritage Innovators Day, obok Fundacji 8Marca, była Politechnika Rzeszowska.

– Współpraca z organizacjami pozarządowymi przy wydarzeniach takich, jak Heritage Innovators Day, wzbogaca naszą ofertę dla studentów, również z zagranicy. Pozwala na nawiązanie interdyscyplinarnych kontaktów i rozszerza spektrum działalności naukowej naszych badaczy – mówi prof. dr hab. inż. Jarosław Sęp, prorektor Politechniki Rzeszowskiej.

– I edycja Heritage Innovators Day pod hasłem „Nowy Europejski Bauhaus siłą napędową przemysłów kreatywnych” znakomicie wpisuje się w strategię rozwoju miasta Rzeszowa, stawiającego – podobnie jak projekt ekologiczno-gospodarczo-kulturalny zainicjowany przez Komisję Europejską – na zintegrowanie takich dziedzin, jak architektura, design i sztuka z innymi elementami życia współczesnego miasta rozwijanego w sposób zrównoważony, czyli z myślą o tym, by było w ramach swych przestrzeni coraz bardziej przyjazne mieszkańcom, środowisku naturalnego i klimatowi – napisał w liście do uczestników wydarzenia Konrad Fijołek, prezydent Rzeszowa.

W wydarzeniu wzięli udział eksperci z dziewięciu krajów: Belgii, Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Francji, Ukrainy, USA, Węgier, Wielkiej Brytanii i Polski.

Wśród prelegentów reprezentujących różne specjalizacje byli m.in. dr Sanela Klarić, posłanka na Sejm Bośni i Hercegowiny, zwyciężczyni New European Bauhaus Prizes 2024, Julian Atkins, dyrektor programu redukcji emisyjności Kościoła anglikańskiego, prof. Jacek J. Kolasiński, częsty gość Uniwersytetu Rzeszowskiego, profesor Florida International University, Kinga Kłusak, łącząca Polskę i Francję w ramach Stowarzyszenia Cieśle bez Granic, Marta Półtorak, prezeska zarządu Marma Polskie Folie, wiodąca przedsiębiorczyni z Podkarpacia, Michał Krasucki, stołeczny konserwator zabytków, prof. dr hab. inż. Lech Lichołai, dziekan Wydziału Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej, Ivo Krankowski, producent i reżyser znanego serialu Netflixa 1670, oraz architekci Małgorzata Dembowska, Robert Konieczny i Hubert Trammer, a także Artur Celiński, działacz miejski i redaktor naczelny pisma Architektura Murator.

Fundacji 8Marca wyznaczyła już sobie cele związane z kolejnymi edycjami Heritage Innovators Day.

– Ponieważ nasze wydarzenie zgromadziło liderów opinii z różnych dziedzin – od architektury i konserwacji poprzez film i tradycyjne rzemiosło po organizacje społeczne, podczas kolejnych edycji będziemy się skupiać na wypracowywaniu realnych rozwiązań i narzędzi związanych z kreatywnym podejściem do dziedzictwa. Naszą ambicją jest, by Heritage Innovators Day inicjował zmianę w myśleniu o dziedzictwie i pozwolił lepiej wykorzystać jego potencjał lokalnie, regionalnie czy też w kontekście całego kraju – podkreśla Natalia Gnoińska.

Wieczorem goście konferencji i przedsiębiorcy z regionu spotkali się w Piwnicach Rzeszowskich na gali połączonej z aukcją na rzecz projektu Fundacji 8Marca, stworzenia na Podkarpaciu pierwszego w Polsce wdrożenia konceptu Innovation Manor, wypracownego przez Natalię Gnoińską. Ideą pomysłu holistyczne spojrzenie na renowację zabytkowych obiektów we wszystkich aspektach – społecznych, ekonomicznych i ekologicznych. Wieczorna część forum odbyła się pod hasłem “Ocalić od zapomnienia”. Uczestnicy wydarzenia wysłuchali koncertu Gosi Saraty z zespołem – piosenkarki i wykładowczyni Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Pełne notki biograficzne panelistów i moderatorów w języku polskim i angielskim, dostępne są na stronie: 8marca.org/heritage-innovators-day-2024

Pełne nagranie z wydarzenia jest dostępne na kanale YouTube Fundacji 8Marca:: https://www.youtube.com/@Fundacja8Marca